|
Cantata BWV 205
Zerreißet, zersprenget, zertrümmert die Gruft [Der zufriedengestellte Aeolus]
Polskie tłumaczenie [Polish Translation]
Kantata BWV 205 - Zburzcie, rozbiycie, zdruzgoczcie kryptę [Aiolosie uspokoił się] |
|
Drama per Musica
Okazya: Urodziny
Postacie: Pallasa (Sopran), Pomonę (Alt), Zefirze (Tenor), Aiolosie (Bas) |
|
Oryginalny tekst niemiecki [Original German Text] |
Polskie tłumaczenie [Polish Translation] |
|
1. Coro |
1. Chór (Sopran, Alt, Tenor, Bas) |
|
Tromba I-III, Timpani, Corno I/II, Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Continuo |
|
Chor der Winde:
Zerreißet, zersprenget, zertrümmert die Gruft,
Die unserm Wüten Grenze gibt!
Durchbrechet die Luft,
Dass selber die Sonne zur Finsternis werde,
Durchschneidet die Fluten, durchwühlet die Erde,
Dass sich der Himmel selbst betrübt! |
Chór Wiatrów:
Zburzcie, rozbiycie, zdruzgoczcie kryptę,
tać szałowi naszemi granice naznacza.
Przelecieć wam przez eter,
niech ciemność się na Słoince samo zatacza,
nort wód od was przecięt, lądy przeniknione,
iżby Niebiosa same bywały zasmęcone. |
| |
|
2. Recitativo B |
2. Recytatyw (Bas) |
|
Tromba I-III, Timpani, Corno I/II, Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Continuo |
|
Aeolus:
Ja! ja!
Die Stunden sind nunmehro nah,
Dass ich euch treuen Untertanen
Den Weg aus eurer Einsamkeit
Nach bald geschlossner Sommerszeit
Zur Freiheit werde bahnen.
Ich geb euch Macht,
Vom Abend bis zum Morgen,
Vom Mittag bis zur Mitternacht
Mit eurer Wut zu rasen,
Die Blumen, Blätter, Klee
Mit Kälte, Frost und Schnee
Entsetzlich anzublasen.
Ich geb euch Macht,
Die Zedern umzuschmeißen
Und Bergegipfel aufzureißen.
Ich geb euch Macht,
Die ungestümen Meeresfluten
Durch euren Nachdruck zu erhöhn,
Dass das Gestirne wird vermuten,
Ihr Feuer soll durch euch erlöschend untergehn. |
Aiolosie:
Tak, prawie!
Zbliżaią się godziny ninie,
w których wam, którzy podwładnemi loyalnemi,
drogę wyniścia z odosobnienia waszego
po czasie lata zakończonego,
przygotuię ku swobodzie.
Przyznaię wam oto władzę
od zmierzchu do świtania,
od środku dnia do iego skończenia,
w gniewu grasowania napadzie,
które kwiecie, listki, łąk ozdobę
zimnem, śniegiem a mrozem
dotknąć podmuchem przeraźliwie.
Przyznaię wam oto władzę
cedrów obalania
a wierchów górskich poniżania.
Przyznaię wam oto władzę
porywczych morskich bałwanów
mocarnością waszą wywyższania,
iżby gwiazdy powód miały do mniemania,
iż ogień ich winien zczeznąć przez was ugaszony. |
| |
|
3. Aria B |
3. Aria (Bas) |
|
Violino I/II, Viola, Continuo |
|
Aeolus:
Wie will ich lustig lachen,
Wenn alles durcheinandergeht!
Wenn selbst der Fels nicht sicher steht
Und wenn die Dächer krachen,
So will ich lustig lachen! |
Aiolosie:
Jakiż radosny moy śmiech popłynie,
skoro wszytko wpadnie w zamęcenie!
Skoro sama opoka się nie ostanie,
a skoro dach za dachem runie,
stąd radosny moy śmiech popłynie! |
| |
|
4. Recitativo T |
4. Recitatief (Tenor) |
|
Continuo |
|
Aeolus:
Gefürcht'ter Aeolus,
Dem ich im Schoße sonsten liege
Und deine Ruh vergnüge,
Laß deinen harten Schluss
Mich doch nicht allzufrüh erschrecken;
Verziehe, lass in dir,
Aus Gunst zu mir,
Ein Mitleid noch erwecken! |
Aiolosie:
Straszliwy Aiolosie,
któremu mam legać w zwyczaiu na piersi
a Twe osładzać odpoczynienie,
niechże Twe surowe kresu położenie
mię nie przestrasza wcześnie zbyt;
Omieszkay, niech Twoy byt,
ze względu na mię,
wzbudzi w sobie ieszcze zmiłowanie! |
| |
|
5. Aria T |
5. Aria (Tenor) |
|
Viola, Viola da gamba, Continuo |
|
Zephyrus:
Frische Schatten, meine Freude,
Sehet, wie ich schmerzlich scheide,
Kommt, bedauret meine Schmach!
Windet euch, verwaisten Zweige,
Ach! ich schweige,
Sehet mir nur jammernd nach! |
Zefirze:
Cienie rzeźwe, ma radości,
spóyżcież, iako odchodzę śród boleści,
pójdźcie, śród hańby moyey współcierpcie!
Wznieść się wam, opuszczone gałęzie,
Ach! ia milczę,
zrozpaczonego mię iedynie oglądaycie! |
| |
|
6. Recitativo B |
6. Recytatyw (Bas) |
|
Continuo |
|
Aeolus:
Beinahe wirst du mich bewegen.
Wie? seh ich nicht Pomona hier
Und, wo mir recht, die Pallas auch bei ihr?
Sagt, Werte, sagt, was fordert ihr von mir?
Euch ist gewiss sehr viel daran gelegen. |
Aiolosie:
Niemalżem przez Cię poruszonym.
Cóż to? Czyli widzę tuć Pomonę
a przy niey Pallasa, ieślim w błąd nie wprowadzony?
Rzekniycie, drodzy, rzekniycie, jakież wasze wobec mię żądanie?
Iście, wielce wam ważne toć zagadnienie. |
| |
|
7. Aria A |
7. Aria (Alt) |
|
Oboe d'amore, Continuo |
|
Pomona:
Können nicht die roten Wangen,
Womit meine Früchte prangen,
Dein ergrimmtes Herze fangen,
Ach, so sage, kannst du sehn,
Wie die Blätter von den Zweigen
Sich betrübt zur Erde beugen,
Um ihr Elend abzuneigen,
Das an ihnen soll geschehn. |
Pomonę:
Skoro czerwone iagody nie w możności,
któremi zaszczycaią się frukta me,
zwyciężyć sierca Twego złości,
ach, stąd powiedz, widzisz iście,
iako te gałązek liście
kłonią się ziemie frasobliwie,
by uniknąć tey niedoli
która winna się im udzielić. |
| |
|
8. Recitativo A S |
8. Recytatyw (Sopran, Alt) |
|
Continuo |
|
Pomona:
So willst du, grimmger Aeolus,
Gleich wie ein Fels und Stein
Bei meinen Bitten sein? |
Pomonę:
Stąd, Aiolosie wzburzony, chcesz li,
na wzór opoki a głazu
błagań mych nie usłuchać ni razu? |
|
Pallas:
Wohlan! ich will und muss
Auch meine Seufzer wagen,
Vielleicht wird mir,
Was er, Pomona, dir
Stillschweigend abgeschlagen,
Von ihm gewährt. |
Pallasa:
A niech to! Chcęć ia y mus mi
włączyć się z mym wzdychaniem,
snaść mi będzie osiągnienie,
czego Tobie, Pomono, Onci
odmówił zmilczeniem,
odeń dane. |
|
Pomona:
Wohl! wenn er gegen mich
sich gütiger erklärt. |
Pomonę:
Niech będzieć! iżby obdarzył mię
łaskawszą odpowiedzią. |
|
Pallas, Pomona:
Wohl! wenn er gegen dich
sich gütiger erklärt. |
Pallas:
Niech będzieć! iżby obdarzył Cię
łaskawszą odpowiedzią |
| |
|
9. Aria S |
9. Aria (Sopran) |
|
Violino solo, Continuo |
|
Pallas:
Angenehmer Zephyrus,
Dein von Bisam reicher Kuss
Und dein lauschend Kühlen
Soll auf meinen Höhen spielen.
Großer König Aeolus,
Sage doch dem Zephyrus,
Dass sein bisamreicher Kuss
Und sein lauschend Kühlen
Soll auf meinen Höhen spielen. |
Pallasa:
Zefirze wspaniały,
Twoy w piżmo bogaty całus
a Twe uważne ziębienia
winny grać na mych wzniesieniach.
Aiolosie, wielki władco,
rzekniy Zefirowi słowo,
iż Iego w piżmo całunek obwituiący
a uważny byt ziębiący
winny na wysokościach grać mi. |
| |
|
10. Recitativo S B |
10. Recytatyw (Sopran, Bas) |
|
Flauto traverso I/II, Continuo |
|
Pallas:
Mein Aeolus,
Acht störe nicht die Fröhlichkeiten,
Weil meiner Musen Helikon
Ein Fest, ein' angenehme Feier
Auf seinen Gipfeln angestellt. |
Pallasa:
Moy Aiolosie,
ach! nie zmącay wesołości,
gdyż oto Helikon mych muz
święto, wspaniałe świętowanie
na szczytach swych wyprawił. |
|
Aeolus:
So sage mir:
Warum dann dir
Besonders dieser Tag so teuer,
So wert und heilig fällt?
O Nachteil und Verdruss!
Soll ich denn eines Weibes Willen
In meinem Regiment erfüllen? |
Aiolosie:
Stąd rzekniy mi:
Przeczże Ci
tenże dzień takim bliskim,
takimż godnym a takimż świętym?
O ułomności a przykrości!
Winienem ia przetoż białogłowy słowo
spełniać w dziedzinie mego panowania? |
|
Pallas:
Mein Müller, mein August,
Der Pierinnen Freud und Lust |
Pallasa:
Moy Mueller, moy August,
Tenci iest pieryd wesele a upoienie, |
|
Aeolus:
Dein Müller, dein August! |
Aiolosie:
Twoy Mueller, Twoy August! |
|
Pallas:
Und mein geliebter Sohn, |
Pallasa:
Tenci mym umiłowanym synem, |
|
Aeolus:
Dein Müller, dein August! |
Aiolosie:
Twoy Mueller, Twoy August! |
|
Pallas:
Erlebet die vergnügten Zeiten,
Da ihm die Ewigkeit
Sein weiser Name prophezeit. |
Pallasa:
żywie śród czasów szczęsności,
które mu od wieczności
w mądrym Iego mianie przepowiedziane. |
|
Aeolus:
Dein Müller! dein August!
Der Pierinnen Freud und Lust
Und dein geliebter Sohn,
Erlebet die vergnügten Zeiten,
Da ihm die Ewigkeit
Sein weiser Name prophezeit:
Wohlan! ich lasse mich bezwingen,
Euer Wunsch soll euch gelingen. |
Aiolosie:
Twoy Mueller! Twoy August!
Tenci iest pieryd wesele a upojenie,
Tenci Twym umiłowanym synem,
żywie śród czasów szczęsności,
które mu ode wieczności
w mądrym Iego mianie przepowiedziane.
Niech będzie! Ieśm ia przekonanym,
życzenie wasze winno być spełnionym |
| |
|
11. Aria B |
11. Aria (B) |
|
Tromba I-III, Timpani, Corno I/II, Continuo |
|
Aeolus:
Zurücke, zurücke, geflügelten Winde,
Besänftiget euch;
Doch wehet ihr gleich,
So weht doch itzund nur gelinde! |
Aiolosie:
Zawrócić wam, ócić, skrzydlaste powiewy,
złagodnieycie wy;
skoro zaś dmiecie,
z łagodnością ninie iedno dmiycie. |
| |
|
12. Recitativo S A T |
12. Recytatyw (Sopran, Alt, Tenor) |
|
Continuo |
|
Pallas:
Was Lust! |
Pallasa:
Cóż za upoienia! |
|
Pomona:
Was Freude! |
Pomonę:
Cóż za wesele! |
|
Zephyrus:
Welch Vergnügen! |
Zefirze:
Jakżeż błogości wiele! |
|
Alle:
Entstehet in der Brust,
Dass sich nach unsrer Lust
Die Wünsche müssen fügen. |
Wszytki:
Powstaie śród wnętrzności,
wszak podług naszey przyiemności
muszą ziszczenie mieć życzenia. |
|
Zephyrus:
So kann ich mich bei grünen Zweigen
Noch fernerhin vergnügt bezeigen. |
Zefirze:
Stąd ieśm śród rószczek zieleni w możności
|okazować nadal oznaki błogości. |
|
Pomona:
So seh ich mein Ergötzen
An meinen reifen Schätzen. |
Pomonę:
Okazanie dam mych roskoszności
skarby memi dorodnemi. |
|
Pallas:
So richt ich in vergnügter Ruh
Meines Augusts Lustmahl zu. |
Pallasa:
Więc przygotuię śród radosnego miru
memu Augustowi ucztę miłą. |
|
Pomona, Zephyrus:
Wir sind zu deiner Fröhlichkeit
Mit gleicher Lust bereit. |
Pomonę, Zefirze:
Ieśmy ku Twey wesołości
służyć z równą przyiemnością gotowemi. |
| |
|
13. Aria (Duetto) A T |
13. Aria (Alt, Tenor) |
|
Flauto traverso I/II all' unisono, Continuo |
|
Pomona:
Zweig und Äste
Zollen dir zu deinem Feste
Ihrer Gaben Überfluss. |
Pomonę:
Łodygi z latoroślami
ześlą święta Twego godzinami
|w przepełnieniu swoie poczty. |
|
Zephyrus:
Und mein Scherzen soll und muss,
Deinen August zu verehren,
Dieses Tages Lust vermehren. |
Zefirze:
Winny a muszą moie psoty
Twemu Augustowi cześć złożyć,
dnia tego radość pomnożyć. |
|
Pomona:
Ich bringe die Früchte mit Freuden herbei,
Dass alles zum Scherzen vollkommener sei. |
Pomonę:
Frukta wesele oddawam,
iżby pełniejszą bywała zabawa. |
|
Zephyrus:
Ich bringe mein Lispeln mit Freuden
Dass alles zum Scherzen vollkommener sei. |
Zefirze:
Frukta wesele oddawam,
iżby pełniejszą bywała zabawa. |
| |
|
14. Recitativo S |
14. Recytatyw (Sopran) |
|
Continuo |
|
Pallas:
Ja, ja! ich lad euch selbst zu dieser Feier ein:
Erhebet euch zu meinen Spitzen,
Wo schon die Musen freudig sein
Und ganz entbrannt vor Eifer sitzen.
Auf! lasset uns, indem wir eilen,
Die Luft mit frohen Wünschen teilen! |
Pallasa:
Tak, prawie! przeze mię samego ieście zaproszone:
wzbiycie się ku wierchom mym, ku górze,
kędy me Muzy radośne bywaią iuże
a zasiadaią zapałem rozognione.
W górę! dozwól nam, skoro zdążamy,
niech eter życzeniami radosnemi przecinamy! |
| |
|
15. Coro |
15. Chór (Sopran, Alt, Tenor, Bas) |
|
Tromba I-III, Timpani, Corno I/II, Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Violino I/II, Viola, Continuo |
|
Vivat August, August vivat,
Sei beglückt, gelehrter Mann!
Dein Vergnügen müsse blühen,
Dass dein Lehren, dein Bemühen
Möge solche Pflanzen ziehen,
Womit ein Land sich einstens schmücken kann. |
Niech żywie August, August niech żywie,
światły panie, zażyway szczęsności!
Róść muszą Twoye rozkoszności,
iżby Twe nauki, Twe dążności
zechciały takież wydać kwiecie,
które w możności być ozdobą kraiu w świecie. |
| |
|
Dedicated to Ms. Grażyna Banduch |
Autor przekładu: Filip Adam Zieliński (January 2020)
mailto:f.a.zielinski@interia.pl
Przekład dedykowany p. mgr Grażynie Banduch |
|
Contributed by Filip Adam Zieliński (February 2020) |
